اختیار معامله چیست؟

توجه فرمایید که در بازار سرمایه نرخ نکول فروشنده از انجام معامله اختیار ۰.۱ ارزش معامله است.
اختیار معامله چیست؟
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / تفاوت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله در چیست؟
تفاوت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله در چیست؟
قراردادهای آتی و اختیار معامله ، هر دو نوعی اهرم برای سفته بازان ایجاد می کنند و به همین دلیل ابزارهای مشابهی به شمار می روند اما از نظر بعضی شرایط تفاوت هایی هم دارند. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی تفاوت قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله بپردازیم.
تفاوت معاملات آتی با اختیار معامله
به طور کلی یکی از تفاوت های مهمی که بین این دو معامله وجود دارد، این است که در قراردادهای آتی زیان فی نفسه سفته باز در مقایسه با سود احتمالی آن بیشتر می باشد.
اما در قراردادهای اختیار معامله (OPTIONS) بدون توجه به مقدار کاهش قیمت دارایی پایه، ضرر خریدار ثابت است و این مبلغ برابر با مبلغ پرداختی برای خرید اختیار میباشد.
تفاوت بعدی بین قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله که بسیار هم بااهمیت است این است که در قرارداد آتی طرفین قرارداد تعهد دارند که قرارداد را اجرا نمایند اما در قرارداد اختیار معامله، تنها یک طرف قرارداد متعهد به انجام آن است و طرف دیگر دارای اختیار جهت اجرای قرارداد می باشد.
در ادامه به توضیح مختصری درباره هر یک از این قراردادها و همچنین تفاوت های آنها خواهیم پرداخت.
قرارداد اختیار معامله
اختیار معامله از جمله قرارداد هایی به شمار می رود که یک طرف قرارداد در یک بازه زمانی مشخص و در قیمتی معین متعهد به فروش دارایی پایه به طرف دیگر می باشد. در قرارداد اختیار معامله خریدار هیچگونه تعهد و الزامی در برابر اجرای قرارداد ندارد و در صورتی که او از اجرای قرارداد منصرف شود، تنها مبلغی را که در ازای این حق، پرداخت کرده را از دست میدهد اما فروشنده در صورت تمایل خریدار، به اجبار باید قرارداد را اجرا کند.
درباره قرارداد اختیار معامله اطلاعات بیشتری به دست آورید
برای درک بهتر اختیار معامله به مثال زیر توجه فرمایید:
در بازار سرمایه که معاملات اختیار معامله در بازار سکه استفاده میشود اینگونه می باشد که فروشنده در این معامله متعهد میشود تا تعداد و مقدار مشخصی سکه را با قیمت معین بفروشد و خریدار هم پس از اینکه شرایط فروشنده را پذیرفت اقدام به انعقاد قرارداد می نماید.
در هنگام عقد قرارداد خریدار مبلغی را به عنوان پیش پرداخت واریز می کند و زمانی که از انجام معامله منصرف شود این مبلغ به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت می شود.
علاوه بر خریدار، فروشنده هم وظایفی دارد. فروشنده باید متعهد باشد که در تاریخ سررسید تعداد سکه های مذکور در قرارداد را به خریدار تحویل و انتقال دهد و اگر از انجام معامله استنکاف کند باید جریمه نکول از انجام معامله را پرداخت نماید که به همین دلیل همواره از فروشنده وجه تضمین معامله دریافت می شود.
توجه فرمایید که در بازار سرمایه نرخ نکول فروشنده از انجام معامله اختیار ۰.۱ ارزش معامله است.
قرارداد معامله آتی
معاملات آتی بسیار شبیه به معاملات اختیاری می باشند، طرفین قرارداد در معاملات آتی همانند معاملات اختیار معامله توافق می کنند تا در زمان مشخص موضوع مورد معامله را، با تعداد و قیمت معین معامله نمایند.
اما معامله آتی از نظر عملکردی با معاملات اختیاری متفاوت است به این صورت که در معاملات آتی برخلاف معاملات اختیاری که فقط فروشنده متعهد به انجام معامله بود در این نوع قرارداد طرفین قرارداد متعهد به انجام معامله می باشند.
توجه داشته باشید که در معامله آتی نرخ نکول و جریمه عدم انجام تعهد فقط برای یک طرفه قرارداد نیست و برای دو طرف قرارداد اجرا می شود همچنین در بازار سرمایه از دو طرف قرارداد وجه تضمین انجام معامله دریافت خواهد شد.
در مصوبه ابزار مالی قراردادهای آتی و مقررات مربوط به معاملات قرارداد آتی شورای عالی بورس ذکر شده است که:
« فروشنده براساس قرارداد آتی متعهد میشود در سررسید معین مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین میکنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد میشود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد میشوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای بگذارند و متعهد میشوند متناسب با تغییرات قیمت آتی وجه تضمین را تعدیل کنند و کارگزار بورس یا اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند. هر یک از متعهد فروش یا متعهد خرید میتوانند در مقابل مبلغی معین تعهد خود را به شخص ثالث واگذار کنند که وی جایگزین او در انجام تعهد خواهد بود »
از دیگر تفاوت های قراردادهای آتی با قراردادهای اختیاری این است که در معاملات آتی برخلاف قرارداد های اختیاری ریسک موجود در این قرارداد بر عهده دو طرف قرار داد می باشد به دلیل اینکه دو طرف معامله متعهد به انجام معامله در آینده هستند و در صورت استنکاف، باید خسارت طرف دیگر معامله را جبران کنند.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure اختیار معامله چیست؟ dolor in reprehenderit in voluptate.
اختیار معامله چیست؟
اوراق اختیار معامله
اوراق اختیار معامله به قراردادی اطلاق میشود که به دارنده آن حق (و نه تعهد) میدهد اقدام به خرید یا فروش یک دارایی تعهد شده، با قیمت معین و در یک دوره زمانی مشخص، کند. اوراق اختیار معامله به دو گروه اوراق اختیار خرید و اوراق اختیار فروش تقسیم میشود.
بیشتر بخوانید : اوراق تجاری چیست ؟
اوراق اختیار خرید
اوراق اختیار خرید به خریدار این حق را میدهد تا دارایی تعهد شده ای (مانند سهام) را، با قیمت از پیش تعیین شده ای که قیمت توافقی نامیده میشود، خریداری کند. در مقابل، خریدار اوراق اختیار خرید باید مبلغی را با عنوان صرف برگ اختیار خرید به فروشنده پرداخت کند.
صرف برگ اختیار خرید یک جریان نقدی منفی است که فوری به وسیله ی خریدار اوراق خرید به فروشنده پرداخت میشود. با این حال، چنانچه در زمان انقضای برگ اختیار معامله، قیمت سهام تعهد شده بزرگتر از قیمت توافقی باشد، خریدار منتفع خواهد شد. اگر قیمت سهام تعهد شده بزرگتر از قیمت توافقی باشد (یعنی برگ اختیار خرید با ارزش باشد)، خریدار میتواند با خرید سهام با قیمت توافقی و فروش فوری آن در بازار سهام با قیمت جاری بازار، اوراق اختیار خرید خود را اعمال کند.
اگر قیمت سهام تعهد شده در زمان انقضای برگ اختیار خرید کمتر از قیمت توافقی باشد (یعنی برگ اختیار خرید فاقد ارزش باشد)، خریدار به خرید برگ اختیار اقدام نخواهد کرد. در این حالت، برگ اختیار خرید، بدون این که اعمال شود، منقضی خواهد شد. این حالت برای وضعیتی که در آن، قیمت سهام تعهد شده در زمان انقضا برابر قیمت توافقی باشد (یعنی برگ اختیار خرید به قیمت بازار باشد) نیز صادق است. در این حالت، خریدار برگ اختیار خرید هزینه ای با عنوان صرف برگ اختیار خرید پرداخته است، در حالی که هیچ جریان نقدی کسب نکرده است.
اوراق اختیار فروش
اوراق اختیار فروش به خریدار اختیار معامله این حق را میدهد تا دارایی تعهد شدهای (مانند سهام) را، با قیمت از پیش تعیین شدهای، که قیمت توافقی نامیده میشود، به فروشنده ی اوراق اختیار فروش بفروشد. در مقابل، خریدار اوراق اختیار فروش باید مبلغی را با عنوان صرف برگ اختیار فروش به فروشنده پرداخت کند.
اگر قیمت سهام تعهد شده، در موعد سررسید، کمتر از قیمت توافقی باشد (یعنی برگ اختیار فروش با ارزش باشد) خریدار به خرید سهام تعهد شده در بازار سهام با قیمتی کمتر از قیمت توافقی اقدام و آن را فوری از طریق اعمال برگ اختیار فروش، با قیمت توافقی خواهد فروخت. اگر قیمت سهام تعهد شده در موعد سررسید بزرگتر از قیمت توافقی باشد (یعنی برگ اختیار فروش فاقد ارزش باشد)، خریدار برگ اختیار فروش هرگز اوراق اختیار معامله را اعمال نخواهد کرد.
همچنین اگر قیمت سهام تعهد شده در موعد سررسید برابر با قیمت توافقی باشد، باز هم خریدار برگ اختیار فروش، اوراق اختیار معامله را اعمال نخواهد کرد (چرا که در این حالت اوراق اختیار فروش به قیمت اختیار معامله چیست؟ بازار است) و از آنجا که خریدار اوراق اختیار فروش هزینه ای را با عنوان صرف برگ اختیار فروش پرداخته است، اعمال برگ اختیار فروش نفعی برای او نخواهد داشت.
کلام اخر :
با توجه به مطالب بالا، توجه داشته باشید که دارنده ی اوراق اختیار معامله برای تسویه ی وضعیت سرمایه گذاری خود سه راه در پیش دارد.
مزایای قراردادهای اختیار معامله چیست؟
گیتی آنلاین - از آمار رشد صنعت اختیار معامله ها در بورس های جهانی، می توان نتیجه گرفت که معاملات اختیار معامله مزایا و جذابیت بالایی داشته و بر زندگی مردم اثر گذاری مثبت دارند.
سابقه معامله قراردادهای اختیار معامله ( options ) به سال ۱۹۷۳ (یعنی ۴۴ سال قبل) بر می گردد. در دهه های اخیر طبق آمار «شورای صنعت اختیار معامله ها» ( OIC ) حجم کل قراردادهای اختیار معامله در بورس های ایالات متحده در ۱۹۵۹ حدود ۵۰۷ میلیون بوده است. تا ۲۰۰۷ این رقم رشد چشم گیری نموده و از ۳ میلیارد قرارداد فراتر رفته است. در سطح جهانی تعداد قراردادهای آتی و اختیار معامله شده در بورس ها در سال ۲۰۱۵ به ۷۸/۲۴ میلیارد قرارداد رسید که نسبت به سال ۲۰۱۴ رشدی معادل ۵/۱۳ درصد داشته است لذا صنعت مزبور بالاترین نرخ رشد را از ۲۰۱۰ تجربه کرده است. در منطقه آسیا- پاسیفیک رشد مزبور بیشترین بوده یعنی به ۷/۳۳ درصد رسیده و تعداد قراردادهای آتی و اختیار معامله شده در بورس ها آن منطقه ۷/۹ میلیارد قرارداد بوده است.
از ارائه آمار رشد این صنعت و بازار در مقدمه بالا، می توان نتیجه گرفت که معاملات اختیار معامله مزایا و جذابیت بالایی دارند و بر زندگی مردم اثر گذاری مثبت دارند که چنین رشدی را بخصوص در آسیا پاسیفیک تجربه کرده اند. اما چرا این ابزار اختیار معامله چیست؟ معاملاتی این چنین مقبولیت عام پیدا کرده است؟ هر چند میدانیم ریسک های آن حکم میکند که این قراردادها فقط برای معامله گران مطلع و آگاه مفید فایده باشند؛ اما به راستی مهمترین مزیت های قراردادهای اختیار کدام اند؟
دکتر احمد یزدان پناه
اقتصاددان و استاد دانشگاه
مزایای قراردادهای اختیار معامله
گرچه بیش از ۴۰ سال از معرفی آنها می گذرد ولی گویا توجه به شایستگی آنها همین چند سال شروع شده است. برخی از سرمایه گذاران از انجام معاملات اختیار معامله ها ( options ) سرپیچی می کنند چرا که بر این باورند آن قراردادها پیچیدگی های خاص خود را دارند و لذا شناخت و فهم و اختیار معامله چیست؟ درک درست آنها مشکل است. برخی از سرمایه گذاران تجربه تلخی از اولین تجارت خود از تجارت آنها دارند، زیرا نه خود آنها و نه کارگزار آن ها اموزش علمی و عملی مناسبی را در چگونگی بکارگیری آن ابزارها ندیده اند. بکارگیری نامناسب و نادرست از قراردادهای اختیار معامله، مثل هر ابزار قدرتمند دیگری، میتواند به مشکلات عدیده ای منجر شوند.
باید گفت که واژه «ریسکی» ( risky ) و یا «خطرناک» ( dangerous ) که به ناحق به این قراردادها توسط برخی رسانه های مالی در دنیا سنجاق شده است، اجازه نمی دهند مزایای آن از پشت ابرها تیره نمایان شوند. لذا این امر برای سرمایه گذاران بخصوص منفرد از اهمیت خاصی برخوردار است که قبل از هر گونه تصمیمی درباره ارزش قرارداد اختیار معامله به هر دو روی سکه دقیق شوند.
مزایای کاربرد قراردادهای اختیار معامله می توان در چهار دسته (بدون ترتیب اهمیت) خلاصه نمود. آنها کارایی و کارآمدی هزینه ها ( cost efficiency ) را افزایش می دهند، میتوانند ریسک کمتری نسبت به «سهام» داشته باشند؛ معاملات آن ها درصد بازده بالقوه بالاتری بدست می دهند و سرانجام آنها تعداد متنوعی از استراتژی های معاملاتی را ارائه می کنند. پس از توجه به شرح بسیار مختصری که برای هر کدام آنها داده خواهد شد، اگر ارزیابی مجددی درباره قرادادهای اختیار معامله داشته باشید. از فرصت های پیش رو در بورس های کشور بیشتر و بهتر استفاده خواهید برد.
- کارآیی هزینهای
قراردادهای اختیار معامله در کاربرد اهرم های مالی ( Leveraging ) با قدرت عمل میکنند بطور دقیق تر، یک سرمایه گذار میتواند به کمک اختیار معامله ها وضعیت یا موفقیت معاملاتی خاصی را در مورد سهام بخود بگیرد که در مقایسه با وضعیت مشابه آن درباره سهام (خرید یا فروش) بدون کمک اختیار معامله، هزینه های بزرگی را متحمل نشود. برای مثال، برای خرید ۲۰۰ سهم ۸۰ دلاری، یک سرمایه گذار میباید ۱۶۰۰۰ دلار هزینه کند. در حالیکه اگر آن سرمایه گذار یا خریدار آن سهام اقدام به خرید دو قرارداد اختیار خرید ( call options ) به ۲۰ دلار می نمود. (هر قرارداد شامل ۱۰۰ سهم است)، کل هزینه هایی که او می بایست بپردازد ۴۰۰۰ دلار می شد. (۲۰ دلار قیمت هر قرارداد در بازار ×۱۰۰ سهم × ۲ قرارداد). در این گزینه سرمایه گذار مزبور ۱۲۰۰۰ دلار از سرمایه خود را در اختیار دارد تا به صلاح خود صرف گزینه های دیگر نماید. واضح است کار «به همین سادگی» نیست، سرمایه گذار مزبور مجبور است قرارداد اختیار خرید مناسب و درستی را خریداری نماید که بتواند با وضعیت یا موقعیت آن سهم بخوبی برابری اختیار معامله چیست؟ کند. گرچه، این استراتژی (که بدان " جایگزینی سهام " میگویند) تنها گزینه قابل قبول نیست ولی روشی عملی و مفید و از نظر هزینه ها کارآمد است.
مثال، فرض کنید شما تمایل به خرید سهام شرکت «آتیه» نموده اید، زیرا فکر میکنید در چند ماه آینده سهام مزبور ترقی خواهند نمود. شما میخواهید ۲۰۰ سهم آن شرکت را که هر سهم ۱۳۱ دلار معامله میشود، خریداری نمایید، این سرمایه گذاری یا خرید برای شما در کل ۲۶۲۰۰ دلار هزینه در بردارد. به جای آنکه آن همه پول را درگیر کنید، شما می توانید به بازار قراردادهای اختیار معامله در بازار سهام یا بورس کالا مراجعه کرده و اختیار معامله مناسبی را که بسیار به آن سهام هم تراز هستند انتخاب کنید و یک قرارداد اختیار خرید ( call option ) برای چند ماه آینده با قیمت توافقی یا قیمت اعمال ۱۰۰ دلار به مبلغ ۳۱ دلار خریداری کنید. برای کسب یک وضعیت یا موقعیت معادل اندازه ۲۰۰ اختیار معامله چیست؟ سهم که در بالا اشاره شد، شما به دو قرارداد نیاز دارید. این امر کل سرمایه گذاری شما را به ۶۸۰۰ دلار می رساند. (۳۴ دلار قیمت آن قرارداد در بورس × ۱۰۰ سهم × ۲ قرارداد) که با حجم سرمایه گذاری قبلی بر روی همین تعداد از آن سهام که ۲۶۸۰۰ بود کلی تفاوت دارد. این تفاوت را می توانید در حساب خود بخوابانید و سود سپرده آنرا بگیرید و یا به شکار فرصتها سرمایه گذاری در داراییهای دیگری (مثل مشتقه های کالایی) تا بدین وسیله سبد دارایی های (پرتفوی) خود را متنوع تر ساخته و ریسک سرمایه گذاری های خود را کاهش دهید (به همبستگی آماری بین کالاها و سهام در پرتفوی خود توجه داشته باشید که منفی اند، یعنی در صورت کاهش قیمت یک قلم افزایش قیمت در دیگری حافظ منافع ما میشود!).
با توجه به طولانی شدن بحث، اجازه دهید ۳ مزیت دیگر اختیار معامله را در یادداشت بعدی مطرح کنیم.